Hệ sinh thái vô cùng đa dạng, có những sinh vật có kích thước khổng lồ, cũng có các sinh vật có kích thước chỉ có kính hiển vi mới thấy được. Trùng kiết lị và trùng sốt rét là một trong những số vi sinh vật kích thước nhỏ. Tìm hiểu hai loại vi trùng này thông qua bài viết so sánh trùng kiết lị và trùng sốt rét dưới đây.
Trước khi có thể so sánh trùng kiết lị và trùng sốt rét thì chúng ta nên nắm vững khái niệm của hai loại vi trùng này. Cụ thể:
Nội dung bài viết
Trùng sốt rét là gì
Trùng sốt rét là nguyên nhân dẫn tới bệnh sốt rét trên cơ thể con người. Phân tích cho thấy loại trùng này có lối sống kí sinh ở thành ruột và máu của người.
Một con trùng sốt rét có cấu tạo khá đơn giản chỉ có không bài, không có bộ phận di chuyển. Tất cả các hoạt động hấp thụ dinh dưỡng, sinh sản sẽ được thực hiện thông qua màng tế bào.
Con người thường sẽ mắc sốt rét khi bị trùng sốt rét tấn công. Vật trung gian truyền bệnh là những con muỗi anophen. Những con muỗi này sẽ đi chích và hút máu những người đang nhiễm bệnh. Sau đó lại chích những người khỏe mạnh. Trùng sốt rét theo đường máu sẽ nhiễm vào cơ thể người bệnh, sinh sản và phát triển tạo nên hiện tượng nhiễm bệnh sốt rét.
Vòng đời của trùng sốt rét được mô tả cụ thể:
– Bước 1: Trùng sốt rét theo máu mà muỗi anophen chứa truyền vào máu người.
– Bước 2: Trùng sốt rét xâm nhập vào hồng cầu, ký sinh ở đó và sinh sản rồi phá hủy hồng cầu.
– Bước 3: Số lượng trùng tăng lên nhanh chóng khiến cho cơ thể bị tụt giảm hồng cầu nghiêm trọng gây ra hiện tượng sốt cao và ớn lạnh.
Trùng kiết lị là gì
Ngoài trùng sốt rét thì con người thường nhiễm phải bệnh kiết lỵ do một loại vi trùng tên là trùng kiết lị gây ra.
Trùng kiết lị là loại trùng sống và ký sinh ở dạ dày con người, thuộc loại trùng biến hình. Cách hoạt động của trùng kiết lị cũng tương tự như trùng sốt rét, nghĩa là chúng sẽ tìm cách xâm nhập vào cơ thể con người thông qua các hoạt động ăn uống, sinh hoạt thường ngày.
Cấu tạo cơ thể của trùng biến dị khá đặc biệt, gồm có một chân giả ngắn, chất nguyên sinh, nhân, không bào co bóp, không bào tiêu hóa. Khi xâm nhập cơ thể, trùng kiết lị sẽ nuốt hồng cầu để tổng hợp dinh dưỡng phát triển và sinh sản. Cách sinh sản của trùng kiết lị theo kiểu nhân đôi, môi trường thuận lợi nhất để nó sinh trưởng là ở trong ruột người.
Vòng đời của trùng kiết lị được mô tả:
– Bước 1: Từ tự nhiên bám vào các vật trung gian như muỗi, ruồi, rau sống,…
– Bước 2: Đi theo đường ăn uống vào cơ thể người
– Bước 3: Thoát khỏi vỏ bọc và bám vào đường ruột, nhân bản lên nhanh chóng sinh ra đau bụng, mất nước, đi ngoài ra máu,…
Trùng kiết lị cũng là một trong những loại vi trùng có sức sống kinh điển nhất. Ngoài tự nhiên, loại trùng này có thể tồn tại không có cơ thể vật chủ lên tới 9 tháng. Nếu tìm được vật trung gian như ruồi, muỗi chúng sẽ bám vào, theo vật trung gian bay đến trú tại thức ăn. Khi con người ăn phải các đồ vật không may có ruồi, muỗi đậu sẽ bị nhiễm vi trùng. Khi vi trùng thuận lợi xâm nhập hệ tiêu hóa của con người sẽ gây ra vết loét dạ dày, từ đó bắt đầu bị nhiễm bệnh kiết lị.
||Xem thêm:
- Đặc điểm chung của ngành ruột khoang là gì? Lấy ví dụ cụ thể
- So Sánh Sinh Sản Vô Tính Và Sinh Sản Hữu Tính | Giống & Khác
So sánh trùng kiết lị và trùng sốt rét
Từ nhiều đặc điểm khác nhau, chúng ta đã có thể so sánh trùng kiết lị và trùng sốt rét một cách khái quát và khách quan nhất. Để nhìn rõ về hai loại trùng này, chúng ta có bảng so sánh sau:
Trùng kiết lị |
Trùng sốt rét |
|
Cấu tạo |
– Có chân giả ngắn – Không có không bào |
– Không có bộ phận di chuyển – Không có không bào |
Kích thước (so với hồng cầu) |
– To hơn |
– Nhỏ hơn |
Cách tổng hợp dinh dưỡng |
– Nuốt hồng cầu – Trao đổi chất dinh dưỡng qua màng tế bào |
– Tổng hợp dinh dưỡng từ hồng cầu – Thực hiện trao đổi chất dinh dưỡng qua màng tế bào |
Sinh sản |
– Phân chia ra tế bào mới, nhân bản vô tính |
– Phân chia ra tế bào mới, nhân bản vô tính |
Con đường truyền bệnh |
– Qua đường tiêu hóa |
– Qua máu |
Nơi ký sinh |
– Ký sinh trong ruột người, ngoài tự nhiên thì tồn tại ở môi trường “kết bào xác” |
– Ký sinh trong máu người, tuyến nước bọt của muỗi Anophen |
Tác hại |
– Gây ra các bệnh loét dạ dày, loét đường ruột, giảm hồng cầu |
– Phá hủy hồng cầu nhanh chóng |
Bệnh sinh ra |
– Bệnh kiết lị |
– Bệnh sốt rét |
So sánh trùng kiết lị và trùng biến hình
*Điểm giống:
- Có chân giả ngắn
- Trao đổi khí đều thực hiện qua màng tế bào
*Khác Nhau:
Đặc điểm | Trùng Biến hình | Trùng kiết lị |
Cấu tạo, di chuyển |
– Là khối chất nguyên sinh lỏng, có nhân – Không bào co bóp và không bào tiêu hoá – Di chuyển bằng chân giả |
– Có chân giả ngắn – Không có không bào |
Dinh dưỡng |
– Tiêu hoá: Nội bào – Bài tiết: Nhờ không bào co bóp thải các chất thải ra ngoài ở mọi nơi |
– Thực hiện qua màng tế bào – Nuốt hồng cầu |
Tác hại và cách phòng tránh nhiễm bệnh từ trùng kiết lị và trùng sốt rét
Sau khi đọc xong bảng so sánh trùng kiết lị và trùng sốt rét, chắc hẳn bạn đọc đã mường tượng được ra mức độ nguy hiểm của hai loại vi trùng này đối với cơ thể con người rồi chứ. Cụ thể thì những ảnh hưởng của chúng tới cơ thể người thiên về hướng tiêu cực.
Trùng kiết lị sau khi xâm nhập vào hệ tiêu hóa của con người sẽ làm cho các vết loét xuất hiện dần trên thành ruột gây ra hiện tượng chảy máu ruột. Tốc độ sinh sản của chúng rất nhanh chóng, vết loét sẽ lan rộng, làm cho người bệnh không thể trụ được, thức ăn qua ruột không thể hấp thu, cơ thể thiếu chất dinh dưỡng rất nhanh bị suy kiệt sức lực, nặng hơn là tử vong.
Trùng sốt rét sau khi thâm nhập vào máu sẽ tiến hành phá hủy hồng cầu, làm cho hệ miễn dịch của con người suy giảm, hồng cầu giảm dẫn tới việc vận chuyển oxi và chất dinh dưỡng tới tế bào không được đảm bảo. Cơ thể thiếu hụt oxy và chất dinh dưỡng dẫn tới suy kiệt và tử vong.
Hai bệnh trên đều vô cùng nguy hiểm, vì thế để tránh gặp phải chúng ta cần phải có cách phòng chống tích cực. Cụ thể:
- Tuân thủ đúng nguyên tắc ăn chín uống sôi, ăn các loại thực phẩm hợp vệ sinh, nói không với đồ ôi thiu ruồi muỗi bâu vào
- Thường xuyên vệ sinh xung quanh khu vực sống, đổ nước đọng, phát quang cỏ cây để phá nơi trú ngụ của muỗi, ruồi (vật trung gian truyền bệnh)
- Khi phát hiện các dấu hiệu bất thường của cơ thể như sốt cao, đau bụng dữ dội, đi ngoài ra máu cần nhanh chóng đến các cơ sở y tế để được khám, chẩn đoán bệnh và chữa trị kịp thời
||Xem thêm: so sánh trùng roi và trùng giày
Bài viết trên chúng tôi đã chia sẻ cho bạn đọc những vấn đề về so sánh trùng kiết lị và trùng sốt rét. Hai loại vi trùng này đặc biệt nguy hiểm đối với cơ thể con người. Vì thế mong rằng bạn đọc sẽ cẩn thận, có biện pháp phòng tránh chúng thật hiệu quả.
||Xem thêm bài viết khác:
- So sánh mô biểu bì và mô liên kết chi tiết đầy đủ nhất
- So sánh tế bào nhân sơ và nhân thực
- Đặc điểm chung của thực vật hạt kín
- So Sánh Kiểu Bay Vỗ Cánh Và Bay Lượn Thấy Ở Loài Chim
- Phân biệt biến thái hoàn toàn và biến thái không hoàn toàn