“Ngưu tầm ngưu mã tầm mã” là một câu thành ngữ mà chúng ta vẫn thường được nghe và nhắc đến trong cuộc sống thường ngày với ý nghĩa không được tích cực cho lắm. Cùng tìm hiểu chi tiết hơn về nguồn gốc, ý nghĩa của câu thành ngữ này nhé!
Nội dung bài viết
Ngưu tầm ngưu mã tầm mã là gì?
“Ngưu tầm ngưu mã tầm mã” là một thành ngữ với các từ Hán Việt không còn quá xa lại trong giao tiếp.
Phân tích nghĩa theo từng thành phần, ta có thể thấy rằng “ngưu” chính là “trâu”, “mã” đề cập đến “ngựa”., và ‘tầm” có ý nghĩa là “tìm, tìm kiếm”’. Khi ghép lại, chúng tạo thành cụm từ “trâu tìm đến trâu, ngựa tìm đến ngựa”. Khía cạnh này dễ dàng hiểu rằng, các loài vật thường có xu hướng sống theo đàn, hợp tác để thuận tiện trong việc tìm kiếm thức ăn và bảo vệ chung khi đối mặt với mối nguy hiểm.
Bạn có biết ngưu tầm ngưu mã tầm mã nghĩa là gì?
Tuy nhiên, trong thực tế cuộc sống, ý nghĩa của câu thành ngữ “Ngưu tầm ngưu, mã tầm mã” đã thay đổi theo chiều hướng tiêu cực. Nó thường được sử dụng để chỉ ra tình trạng “người xấu thường có xu hướng tìm đến những người xấu khác, hợp tác để thực hiện những việc xấu”.
Trong tiếng Anh, cũng có một câu mang ý nghĩa tương tự, đó là “Birds of a feather flock together”, có thể dịch nôm na chim lông kết đàn. Điều này thể hiện rằng những người có sự tương đồng về sở thích, quan điểm thường có xu hướng tương tác và gắn kết với nhau.
Ngưu tầm ngưu mã tầm mã tiếng Trung là gì?
Câu “Ngưu tầm ngưu mã tầm mã” trong tiếng Trung sẽ là “物以类聚，人以群分” (phiên âm: wù yǐ lèi jù, rén yǐ qún fēn). Đây chính là nguồn gốc của câu thành ngữ “ngưu tầm ngưu mã tầm mã”.
Tuy nhiên, hiện nay, người Trung Quốc thường sử dụng câu thành ngữ khác là “臭味相投” (phiên âm: chòu wēi xiāng tóu), dịch Hán Việt là “xú vị tương đầu”. Câu này có ý nghĩa khi mùi hôi thối gặp nhau, chúng sẽ tương thích; nghĩa là những người có đặc điểm xấu thường tập hợp với nhau. Tóm lại, câu này mang tính tiêu cực, thể hiện rằng những người có phẩm chất không tốt thường tìm đến nhau.
Nguồn gốc của ngưu tầm ngưu mã tầm mã là gì?
Câu thành ngữ “Ngưu tầm ngưu, mã tầm mã” đã trở nên phổ biến trong giao tiếp hàng ngày. Tuy nhiên, điều đáng chú ý là ý nghĩa chung của thành ngữ này ở cả Trung Quốc và Việt Nam đã bị lệch hướng. Nó thể hiện ý “những người có tật xấu thường tìm kiếm những người cùng tình cảnh để cùng thực hiện, giao du, mưu đồ với những hành động không tốt”.
Nguồn gốc ngưu tầm ngưu mã tầm mã liên quan đến tác phẩm “Tả truyện”
Như vậy chúng ta cần xuất phát tìm hiểu về nguồn gốc của thành ngữ này. Được biết, nguồn gốc của câu nói “ngưu tầm ngưu mã tầm mã” liên quan đến câu chuyện đến danh tướng Ngô Khởi, được ghi lại trong tác phẩm “Tả truyện”. Đây là một sáng tác của Tả Khâu Minh vào khoảng thời gian từ năm 722 đến năm 468 trước Công nguyên, tác phẩm này kể về sự thành đạt của Ngô Khởi.
Ngô Khởi là đệ tử của Khúc Ban, người được coi là học trò ưu tú của Khổng Tử. Trong một cuộc chiến đấu, con ngựa của Ngô Khởi không may bị mất dây, lao vào một bầy trâu rừng. Bầy trâu lạ thấy con ngựa đã tấn công một cách dữ dội. Sau nhiều khó khăn, con ngựa mới xoay sở thoát ra khỏi tình thế nguy hiểm. Phải khó khăn lắm, con ngựa này mới tìm thấy một đàn ngựa khác ở thảo nguyên. Vậy là, không những thoát chết, chú ngựa còn may mắn được bác tiều phu đem về chăm sóc. Và cuối cùng, cũng được tìm thấy và đón về bởi danh tướng Ngô Khởi.
Câu chuyện trên đã giúp chúng ta hiểu nguồn gốc của câu thành ngữ. Tuy câu này mang trong mình một phần tích cực và một phần tiêu cực. Nhưng với người Việt Nam, trâu và ngựa thường được coi là những loài vật thấp hèn, được thể hiện qua các cụm từ như “làm thân trâu ngựa cho loài khuyển dương” và những hành động độc ác như “đầu trâu mặt ngựa”. Có lẽ vì điều này, câu thành ngữ “Ngưu tầm ngưu, mã tầm mã” mang ý nghĩa tiêu cực, thể hiện ý hành động a dua, cạnh tranh không lành mạnh của những người có tật xấu.
Ý nghĩa và bài học của ngưu tầm ngưu mã tầm mã là gì?
Câu nói này rút ra từ kinh nghiệm trong cuộc sống hàng ngày để truyền đạt cho chúng ta về cách cư xử và lựa chọn môi trường xung quanh mình để tránh xa những tác động tiêu cực.
Ngưu tầm ngưu mã tầm mã ý nghĩa gì?
Đồng thời, nó còn đề cao việc lựa chọn bạn bè và đối tác chơi cùng, đặt ra yêu cầu phải cẩn trọng khi quyết định xây dựng mối quan hệ. Tìm kiếm và gắn bó với những người bạn tốt trong cuộc đời là điều quan trọng.
Tóm lại, bài học từ câu thành ngữ này đề cao việc xây dựng mối quan hệ với những người bạn có tính cách tích cực và lạc quan. Đồng thời, nó cảnh báo chúng ta hãy tránh xa những người bạn có ảnh hưởng tiêu cực. Đừng xem nhẹ tác động của bạn bè đối với cuộc sống, vì nếu không cẩn trọng, chúng có thể mang lại hậu quả nặng nề cho chúng ta.
Những câu tương tự ý nghĩa “ngưu tầm ngưu mã tầm mã” trong tiếng Việt
Trong tiếng Việt, chúng ta còn rất nhiều câu thành ngữ, tục ngữ mang ý nghĩa tương tự như “ngưu tầm ngưu mã tầm mã”. Dưới đây là một số ví dụ:
Một vài câu nói ý nghĩa tương tự ngưu tầm ngưu mã tầm mã
- Nồi nào vung nấy: Đây là câu nói ám chỉ việc một người cần phải kết giao với những người phù hợp với bản thân, có tính cách, quan điểm tương thích, đặc biệt trong mối quan hệ tình cảm và hôn nhân. Chỉ khi các yếu tố tương hợp gặp nhau, mối quan hệ mới có thể phát triển và bền vững.
- Vật họp theo loài, cá mè một lứa: Câu này có ý nghĩa tương tự “ngưu tầm ngưu mã tầm mã”. Nó nhấn mạnh về sự tương đồng và tương thích giữa những người cùng nhóm, những người có tính cách, xu hướng, hoặc đặc điểm tương tự nhau thường có xu hướng tìm hiểu, giao tiếp và kết nối với nhau.
- Gió tầng nào thì lại gặp mây tầng ấy: Câu này đã trở thành một xu hướng phổ biến trong giới trẻ Việt Nam qua việc lan truyền trên các trang mạng xã hội. Nó thúc đẩy sự phát triển cá nhân, khuyến khích các bạn trẻ nâng cao giá trị bản thân để đạt đến tầng cao mới, nơi mà họ sẽ gặp những cơ hội tương thích với giá trị và tiềm năng của họ.
Với những thông tin qua bài viết, chắc hẳn bạn đã hiểu hơn về câu nói ngưu tầm ngưu mã tầm mã là gì rồi phải không nào. Mong rằng, trong cuộc sống mỗi chúng ta đều sẽ tìm kiếm cho mình một người bạn tốt để cùng nhau phát triển.
