Đau dạ dày cấp nên ăn gì? kiêng gì để mau khỏi bệnh

Bên cạnh việc thăm khám, sử dụng thuốc theo đơn bác sĩ, người bệnh đau dạ dày cũng cần chú ý về lối sống khoa học cũng như vấn đề về ăn uống. Vậy đau dạ dày cấp nên ăn gì? Kiêng gì để mau khỏi bệnh? Bài viết dưới đây của Kiến Thức Tổng Hợp sẽ giúp bạn giải đáp thắc mắc này.

Vì sao người đau dạ dày cần quan tâm đến chế độ ăn uống?

Đau dạ dày cấp là một tình trạng mà niêm mạc dạ dày bị tổn thương và gây ra cảm giác đau và khó chịu. Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong quá trình điều trị và phục hồi sau khi bị đau dạ dày cấp. Đây cũng chính là lý do thắc mắc đau dạ dày cấp nên ăn gì, kiêng gì để nhiều người quan tâm. 

Nên ăn gì, kiêng ăn gì giúp người bệnh đau dạ dày mau khỏi bệnh

• Giảm tác động lên dạ dày: Một chế độ ăn uống phù hợp có thể giúp giảm tác động lên dạ dày bị viêm và tổn thương, từ đó giảm đau và khó chịu. Bạn cần tránh thực phẩm gây kích ứng và kích thích dạ dày như các loại gia vị mạnh, thực phẩm cay, chua, rượu, bia và cafe.
• Hỗ trợ quá trình phục hồi: Chế độ ăn uống đúng cách có thể hỗ trợ quá trình phục hồi của niêm mạc dạ dày bị tổn thương. Việc cung cấp đủ chất xơ từ rau xanh, trái cây tươi và ngũ cốc nguyên hạt giúp duy trì sự hoạt động của hệ tiêu hóa và tăng cường sự phục hồi của niêm mạc dạ dày.
• Tránh tác động tiêu cực từ thực phẩm: Một số thực phẩm có thể tăng áp lực lên dạ dày và gây ra cảm giác đau. Chúng bao gồm các loại thức ăn nhiều chất béo, thực phẩm chế biến sẵn, thức ăn nhanh và đồ chiên. Bạn nên hạn chế sử dụng những thực phẩm này để tránh tăng cường triệu chứng đau dạ dày.
• Tạo điều kiện cho việc điều trị: Chế độ ăn uống lành mạnh và cân đối có thể tạo điều kiện tốt cho việc điều trị đau dạ dày cấp. Nó giúp thuốc điều trị hoạt động hiệu quả hơn và giảm nguy cơ tái phát.

Đau dạ dày cấp nên ăn gì? 

Chế độ ăn cho người đau dạ dày cấp cần phải cân nhắc, chú ý khi chọn lựa thực phẩm. Vậy đau dạ dày cấp nên ăn gì? Dưới đây là các nhóm thực phẩm mà người đau dạ dày cần bổ sung:

Bổ sung thực phẩm chứa chất chống oxi hóa và kháng viêm 

Viêm dạ dày cấp nên ăn những thực phẩm có tính chống viêm và chống oxi hóa. Sở dĩ những cơn đau dạ dày cấp là tình trạng viêm của niêm mạc dạ dày, việc bổ sung thực phẩm kháng viêm và kháng oxi hóa trong chế độ ăn uống có thể giúp hỗ trợ quá trình phục hồi và làm giảm triệu chứng đau dạ dày.

Các chất chống oxi hóa giúp bảo vệ niêm mạc dạ dày khỏi tổn thương do tác động của các gốc tự do, trong khi các chất kháng viêm giúp giảm viêm và làm giảm cảm giác đau. Các chất kháng viêm và chống oxi hóa mà người bị viêm dạ dày cấp nên bổ sung gồm:

• Axit béo omega-3 có trong các loại cá béo như cá hồi, cá thu và cá mòi, dầu ô liu, hạt (hạnh nhân, hạt óc chó và hạt phỉ) giúp giảm viêm hiệu quả.
• Polyphenol như flavonoid và anthocyanins có nhiều trong các loại quả mọng nước như táo, cần tây, nam việt quất, chuối, bí đỏ, củ dền, bông cải xanh, hành tây, tỏi và trà giúp ức chế sự phát triển của vi khuẩn H. pylori.
• Chất xơ có thể lên men trong đậu lăng và các loại đậu khác.
• Carbohydrate có chỉ số đường huyết thấp như ngũ cốc nguyên cám, trái cây, rau lá xanh, bí và ớt chuông.
• Curcumin có nhiều trong nghệ và gừng giúp giảm đau, tiêu viêm và bảo vệ niêm mạc dạ dày.
• Beta-carotene trong cà rốt, đu đủ, khoai lang có tác dụng thúc đẩy quá trình hồi phục và tái tạo các tế bào mới trong niêm mạc dạ dày, cải thiện các triệu chứng viêm dạ dày cấp như tiêu chảy, ợ nóng, mệt mỏi. 

Bổ sung thực phẩm chất xơ

Chất xơ không mang giá trị dinh dưỡng cao nhưng đóng vai trò cực kỳ quan trọng với sức khỏe, hoạt động của hệ tiêu hóa. Thực phẩm giàu chất xơ giúp tăng cường quá trình tiêu hóa, cải thiện các triệu chứng đầy bụng, khó tiêu và ợ hơi cho người bị đau dạ dày.

Bổ sung thực phẩm giàu chất xơ trong chế độ ăn uống cho người bị dạ dày

Tuy nhiên, người bệnh cần lưu ý rằng dung nạp chất xơ với lượng vừa phải. Sử dụng quá nhiều chất xơ có thể gây tình trạng khó tiêu và táo bón trở nên nghiêm trọng hơn. Do đó, việc điều chỉnh lượng chất xơ trong thực đơn cần được thực hiện một cách cân nhắc và theo sự hướng dẫn của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng.

Ngoài ra, người bị viêm dạ dày cấp nên ưu tiên ăn những loại rau củ quả có tính axit thấp, ít đường. Các loại rau củ quả như bắp cải, cải xoăn, rau bina, súp lơ, mồng tơi, rau dền, táo, quả mọng, bí đỏ và cà rốt là lựa chọn tốt. Tránh ăn những loại rau quả có tính axit cao như cà chua, trái cây họ cam quýt, hành tây và ớt cay, vì chúng có thể làm tăng mức độ viêm và gây khó chịu cho người bị viêm dạ dày cấp.

Thực phẩm giàu vitamin

Viêm dạ dày cấp là một tình trạng viêm nhiễm trong hệ tiêu hóa. Vậy nên, việc bổ sung vitamin trong khẩu phần ăn có vai trò quan trọng trong quá trình phục hồi và cải thiện tình trạng bệnh.

Viêm dạ dày cấp có thể làm giảm hấp thụ các chất dinh dưỡng từ thực phẩm, gây thiếu hụt vitamin và suy dinh dưỡng. Bổ sung vitamin có thể giúp khắc phục tình trạng này và đảm bảo cơ thể nhận được đủ chất cần thiết. Dưới đây là một số vitamin mà bệnh nhân viêm dạ dày cấp nên cung cấp:

Đau dạ dày cấp nên ăn gì? Không thể bỏ qua các loại thực phẩm giàu vitamin

• Vitamin B: Có trong các loại đậu, ngũ cốc, hạnh nhân và các loại rau xanh đậm. Vitamin B giúp cân bằng dinh dưỡng, tổng hợp hormone và tạo hồng cầu cho cơ thể.
• Vitamin E: Có trong quả bơ, bí, dầu ô liu và bông cải xanh. Vitamin E có tính chất oxy hóa mạnh mẽ, giúp giảm viêm niêm mạc và bảo vệ hệ tiêu hóa khỏi các tác nhân có hại.
• Vitamin C: Có trong ớt chuông đỏ, bông cải xanh, súp lơ trắng đu đủ và khoai tây. Vitamin C giúp tăng cường sức đề kháng, củng cố hệ thống miễn dịch, giảm nguy cơ bị xuất huyết dạ dày và hạn chế sự tấn công của các vi khuẩn có hại.

Bổ sung thực phẩm giàu chất đạm

Đau dạ dày cấp nên ăn gì? Một thực đơn hoàn chỉnh cho người bị viêm dạ dày cấp không thể thiếu chất đạm. Viêm dạ dày cấp gây tổn thương và viêm nhiễm niêm mạc dạ dày, làm giảm khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng từ thực phẩm. Điều này có thể dẫn đến thiếu hụt chất đạm và suy dinh dưỡng. Bổ sung chất đạm cung cấp nguồn năng lượng và các thành phần cần thiết để tái tạo và phục hồi niêm mạc dạ dày bị tổn thương.

Bổ sung thực phẩm giàu chất đạm

Dưới đây là một số nguồn protein phù hợp để bổ sung vào khẩu phần ăn của người bệnh bị đau dạ dày cấp: 

• Trứng: Trứng là một nguồn protein tốt và có thể được sử dụng trong bữa ăn hàng ngày. Tuy nhiên, hạn chế sử dụng trứng chiên hoặc chế biến cùng các chất béo như bơ, sữa béo và gia vị.
• Thịt gia cầm nạc và không da: Gà và các loại thịt gia cầm nạc là nguồn protein giàu chất lượng. Hạn chế sử dụng thịt đỏ và các loại thịt chế biến sẵn như thịt xông khói hoặc xúc xích có nhiều chất béo.
• Cá và hải sản: Cá và các loại hải sản, đặc biệt là cá nước lạnh, cung cấp một lượng lớn protein. Hạn chế sử dụng các loại cá chế biến như chiên. Thay vào đó, lựa chọn các phương pháp nấu như hấp, nướng hoặc luộc.

Thực phẩm giàu dinh dưỡng và dễ tiêu hóa

Đau dạ dày cấp nên ăn gì? Cháo giàu dinh dưỡng, dễ tiêu hóa tốt cho dạ dày

Viêm dạ dày cấp gây ra tình trạng viêm nhiễm và tổn thương niêm mạc dạ dày, làm suy yếu chức năng tiêu hóa và hấp thu chất dinh dưỡng. 

Do đó, bổ sung thực phẩm giàu dinh dưỡng và dễ tiêu hóa là ưu tiên hàng đầu để hỗ trợ quá trình phục hồi và cung cấp đủ chất dinh dưỡng cho cơ thể. Cháo, súp gà, súp tôm, súp cá hồi, nấm… và những món ăn lỏng, loãng, mềm cũng là một  đáp án cho câu hỏi “đau dạ dày cấp nên ăn gì?”.

Thực phẩm chứa men vi sinh (probiotic)

Đau dạ dày cấp ăn gì? Thực phẩm chứa men vi sinh (probiotic) là một lựa chọn tuyệt vời để bổ sung cho chế độ ăn của người bị đau dạ dày cấp. Men vi sinh là các loại vi khuẩn có lợi cho hệ tiêu hóa, giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột và cải thiện chức năng tiêu hóa. Dưới đây là một số thực phẩm giàu men vi sinh mà người bị đau dạ dày cấp có thể bổ sung vào chế độ ăn:

Bổ sung các loại thực phẩm chứa men vi sinh

• Sữa chua lên men tự nhiên: Sữa chua chứa các loại vi khuẩn có lợi như lactobacillus và bifidobacterium, giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột và tăng cường chức năng tiêu hóa.
• Mật ong: Mật ong tự nhiên có chứa các vi khuẩn có lợi và có khả năng kháng vi khuẩn, giúp giảm tác động của H. pylori và hỗ trợ quá trình điều trị.
• Bánh mì lên men tự nhiên: Bánh mì lên men tự nhiên chứa vi khuẩn và men vi sinh có lợi, giúp cân bằng vi sinh đường ruột và tăng cường sức khỏe tiêu hóa.
• Phô mai (khẩu phần ít): Một số loại phô mai chứa probiotic, đặc biệt là những loại được làm từ sữa chua hoặc men vi sinh. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng phô mai nhiều chất béo, nên cần kiểm soát khẩu phần và chọn các loại phô mai ít chất béo.

Bổ sung probiotic trong chế độ ăn hàng ngày có thể giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, tăng cường sức khỏe tiêu hóa và hỗ trợ quá trình điều trị viêm dạ dày cấp. Tuy nhiên, trước khi dùng probiotic dưới dạng chất bổ sung, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ, đặc biệt nếu bạn có hệ thống miễn dịch suy yếu hoặc đang sử dụng thuốc ức chế miễn dịch.

Thực phẩm thô

Thực phẩm thô dễ tiêu hóa có vai trò quan trọng trong chế độ ăn của người bị viêm dạ dày cấp. Dưới đây là một số lựa chọn thực phẩm thô:

Viêm dạ dày cấp tính nên ăn gì? Lựa chọn thực phẩm thô, dễ tiêu hóa

• Gạo lứt: Gạo lứt là một nguồn cung cấp carbohydrate phức, chứa chất xơ và dễ tiêu hóa. Bạn có thể chế biến gạo lứt thành cơm hoặc cháo.
• Yến mạch: Yến mạch là một loại ngũ cốc giàu chất xơ và protein. Bạn có thể sử dụng yến mạch để làm bữa sáng hoặc chế biến thành cháo.
• Lúa mạch: Lúa mạch cũng là một nguồn cung cấp chất xơ và protein. Bạn có thể chế biến lúa mạch thành cháo, salad hoặc thêm vào các món ăn.
• Diêm mạch (Quinoa): Diêm mạch chứa chất xơ, protein và các chất dinh dưỡng quan trọng khác. Nó có thể được sử dụng trong các món salad, cháo hoặc thay thế cho gạo trong các món ăn.

Ngoài ra, bạn nên tránh ngô và các sản phẩm từ ngô, như bánh mì ngô, bánh kem bắp, mì ống không chứa gluten và các sản phẩm tương tự. Ngô có thể gây kích thích dạ dày và tăng cường triệu chứng viêm dạ dày cấp.

Các loại thảo mộc

Các loại thảo mộc có thể có tác dụng củng cố và làm săn chắc các cơ quan trong cơ thể, bao gồm cả dạ dày. Dưới đây là một số loại thảo mộc có lợi cho người bị viêm dạ dày cấp:

Đau dạ dày cấp nên ăn gì? Bổ sung các loại trà thảo mộc

• Nam việt quất (Vaccinium macrocarpon): Nam việt quất có khả năng ức chế sự phát triển của vi khuẩn H. pylori trong dạ dày. Tuy nhiên, người bị viêm dạ dày cấp cần lưu ý không sử dụng nam việt quất nếu có dị ứng với aspirin hoặc đang dùng thuốc làm loãng máu như warfarin hoặc aspirin.
• Bạc hà (Mentha piperita): Bạc hà có thể giúp giảm các triệu chứng của viêm dạ dày cấp. Tuy nhiên, cần chỉ sử dụng một lượng nhất định để tránh tác dụng phụ như ợ chua. Bạc hà cũng có thể tương tác với nhiều loại thuốc và gây độc ở liều cao, do đó cần thận trọng.

Ngoài ra, gừng, nghệ và một số thảo dược khác cũng có thể hỗ trợ cho người bị viêm dạ dày cấp.

Khi sử dụng các loại thảo mộc, bạn có thể dùng dưới dạng chiết xuất khô (viên nang, bột hoặc trà), glycerit (chiết xuất glycerine) hoặc cồn thuốc (chiết xuất rượu). Tuy nhiên, như với bất kỳ liệu pháp nào, nên tham khảo ý kiến ​​bác sĩ trước khi bắt đầu sử dụng các loại thảo mộc, đặc biệt là nếu bạn đang mắc một số tình trạng bệnh nhất định. 

Viêm dạ dày cấp kiêng ăn gì?

Bên cạnh việc lựa chọn những thực phẩm tốt cho dạ dày, người bệnh cần phòng tránh một số thực phẩm như:

Đồ ăn nhiều dầu mỡ, thức ăn nhanh

Viêm dạ dày cấp kiêng ăn gì? Hạn chế đồ ăn nhanh, chiên rán dầu mỡ

Cần tránh ăn đồ ăn chứa nhiều dầu mỡ, vì chúng có tác động đến quá trình phục hồi niêm mạc dạ dày. Hơn nữa, đồ ăn nhiều dầu mỡ khó tiêu hóa và ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa thức ăn. Do đó, nên hạn chế ăn đồ ăn chứa nhiều dầu mỡ, đặc biệt là mỡ động vật và các đồ chiên nướng.

Hạn chế ăn đồ ăn quá lạnh hoặc quá nóng

Để đảm bảo sức khỏe dạ dày, hãy ăn thực phẩm ở nhiệt độ từ 25-30 độ là tốt nhất. Nếu thực phẩm quá nóng hoặc quá lạnh, nó có thể gây kích ứng và gây tổn thương cho niêm mạc dạ dày.

Không sử dụng rượu bia, đồ uống có gas, chất kích thích

Người bệnh cần tuyệt đối không sử dụng các chất như rượu, chia, cà phê, và thuốc lá. Những thực phẩm này có thể làm chậm quá trình phục hồi của niêm mạc dạ dày, gây ra viêm loét và làm tổn thương nghiêm trọng hơn. 

Ngoài ra, nên hạn chế thực phẩm chứa axit nguy hại như dưa muối, xoài, chanh, cà chua vì chúng chứa nhiều axit có thể gây viêm loét và làm tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.

Hạn chế đô ăn cay nóng

Viêm dạ dày cấp không nên ăn gì? Những đồ ăn, thực phẩm cay nóng chứa nhiều ớt, tiêu khiến nồng độ axit dạ dày tăng cao, tình trạng viêm loét trầm trọng hơn. Nên người bệnh đau dạ dày cấp cũng cần hạn chế những gia vị này.

Sản phẩm từ sữa

Có thể bạn chưa biết, có ít nhất 65% số lượng dân số không dung nạp được lactose. Đây là một loại đường trong sữa. 

Vậy nên, nếu bạn thuộc số người không thể dung nạp được đường lactose thì những sản phẩm từ sữa có thể sẽ là tác nhân dẫn đến các vấn đề lớn cho đường tiêu hóa. Những triệu chứng kèm theo gồm khó tiêu, đầy hơi, đau bụng, tiêu chảy… Vậy nên, khi uống sữa hay ăn những sản phẩm từ sữa mà có các triệu chứng khác thì bạn hãy hạn chế các sản phẩm từ sữa. Nhất là khi đói thì càng không nên uống sẽ gây hại cho dạ dày trầm trọng hơn. 

Thịt đỏ

Khi tiêu thụ thịt đỏ, cơ thể chúng ta gặp khó khăn trong quá trình tiêu hóa do các protein động vật có hàm lượng axit cao. Điều này đồng nghĩa với việc cơ thể phải tăng sản xuất axit trong dạ dày để tiêu hóa thịt đỏ. Tuy nhiên, sự tăng axit này không có lợi cho những người đang mắc bệnh dạ dày.

Một số lưu ý về chế độ ăn uống cho người đau dạ dày

Ăn uống đúng giờ rất quan trọng với những người bị đau dạ dày

Ăn uống đúng giờ

Việc ăn uống đúng giờ là rất quan trọng đối với những người đau dạ dày. Người bệnh nên tránh bỏ bữa ăn để không làm tăng cơn đau do dạ dày co bóp mạnh khi bụng đói. Đồng thời, cần hạn chế ăn quá no để tránh kích thích niêm mạc dạ dày và tạo ra lượng axit quá nhiều, gây viêm loét.

Bổ sung các bữa nhỏ trong ngày

Ngoài ba bữa chính hàng ngày, việc bổ sung bữa ăn nhẹ giữa các bữa giúp duy trì sự có mặt của thức ăn trong dạ dày để trung hòa axit. Lý tưởng nhất là ăn một bữa nhỏ sau bữa chính từ 2 đến 3 tiếng. Cần lưu ý không ăn thêm vào ban đêm để đảm bảo hệ tiêu hóa được nghỉ ngơi và không bị quá tải.

Hạn chế ăn các thực phẩm chiên rán

Hạn chế ăn các thực phẩm chiên rán, thay vào đó, nên chế biến thức ăn bằng cách nấu chín, ninh nhừ, luộc hoặc hấp để giảm lượng dầu mỡ và tăng tính dễ tiêu hóa. Tránh ăn đồ sống, đồ lạnh và hạn chế sử dụng các chất kích thích để bảo vệ niêm mạc dạ dày.

Ăn chậm, nhai kỹ

Hãy ăn chậm và nhai kỹ thức ăn để tăng sự bài tiết của nước bọt và giảm thời gian lưu trữ thức ăn trong dạ dày, giúp tiêu hóa dễ dàng hơn.

Chọn thời điểm uống nước

Chọn thời điểm thích hợp để uống nước, bao gồm buổi sáng sau khi thức dậy và trước bữa ăn khoảng 1 giờ. Tránh uống nước sau khi ăn để tránh làm loãng dịch vị dạ dày và làm tăng khả năng đau dạ dày. Đặc biệt, hạn chế ăn cơm ngấm nước canh và đảm bảo nhai kỹ thức ăn để tối ưu quá trình tiêu hóa.

Hội chứng đau dạ dày cấp có thể được cải thiện nhanh chóng qua chế độ ăn uống khoa học, hợp lý. Kiến Thức Tổng Hợp đã giải đáp đau dạ dày cấp nên ăn gì và kiêng gì, bạn đọc có thể tham khảo để hỗ trợ điều trị hiệu quả.