Những hình ảnh chụp cực quang vi diệu luôn mang đến một sức hút khó tả cho chúng ta, đặc biệt là những ai thích khám phá thiên nhiên. Dù vậy, không phải ai cũng biết rõ cực quang là gì? Bài viết dưới đây, Kiến Thức Tổng Hợp sẽ mang đến những thông tin cực kỳ thú vị, hấp dẫn xoay quanh hiện tượng cực quang.
Nội dung bài viết
Cực quang là gì? Hiện tượng Bắc cực quang là gì?
Trong thiên văn học, cực quang là một hiện tượng quang học vô cùng đặc trưng. Mỗi khi cực quang xuất hiện sẽ mang một dải ánh sáng màu sắc vô cùng lung linh tỏa trên nền trời đêm. Những sáng rực rỡ như dải lụa màu này xuất hiện trên cao, cách với vị trí mặt đất khoảng 80km.
Cực quang là gì
Theo đó, cực quang diễn ra ở Nam bán cầu được gọi là Nam cực quang. Tương tự như thế sẽ gọi Bắc cực quang khi diễn ra ở Bắc bán cầu.
Hiện tượng cực quang xảy ra khi nào?
Theo các nhà khoa học, hiện tượng cực quang xảy ra mạnh nhất sau quá trình phun trào hàng loạt của mặt trời. Những dãy sáng này theo đó sẽ không đứng yên mà liên tục chuyển động. Đồng thời thay đổi và tạo thành các dải lụa phát sinh huyền ảo lung linh trên bầu trời đêm. Từ vẻ đẹp thiên nhiên tuyệt điệu đó mà người ta đã xếp cực quang là một trong những cảnh đẹp vô cùng kỳ vĩ mà thiên nhiên đã ban tặng.
Hiện tượng cực quang
Trên Trái Đất, Thổ Tinh, Mộc Tinh, Hải Vương tinh và Thiên Vương tinh là hiện tượng cực quang được sinh ra do quá trình tương tác vô cùng mạnh mẽ của các hạt trong gió của Mặt trời và quá trình từ trường của các hành tinh.
Do đó, tại vị trí hai bán cầu Trái Đất ở các vị độ cao cần các cực từ hiện tượng cực quang xuất hiện rất rõ nét.
Những tính chất của hiện tượng cực quang
Cực quang mỗi khi xuất hiện với cả hình dạng và kích thước không hề giống nhau. Bởi lẽ, điều này xảy ra bởi quá trình tương tác của các cơn gió mang điện từ từ Mặt trời đến Trái đất là hoàn toàn khác nhau. Vậy nên, khi xảy ra quá trình tương tác thì màu sắc cũng như hình dạng của những dải ánh sáng của cực quang là không giống nhau.
Tính chất của cực quang
Các cung và tia cực quang bắt đầu sáng và rõ nét nhất tại vị trí độ cao 100km trên bề mặt của trái đất. Hiện tượng này sẽ tiếp tục kéo dài lên phía trên dọc từ trường khoảng hàng trăm km. Khi mở rộng ra đường chân trời, các cung này có thể chỉ mỏng khoảng 100m.
Ban đầu những tia cực quang này không chuyển động mà hoàn toàn đứng yên. Sau đó tạo thành một dải cao bắt đầu chuyển hướng, nhảy múa. Sau nửa đêm phát sáng, cực quang đổi sang những đốm nhấp nháy khoảng 10 giây cho đến khi rạng đông.
Phần lớn cực quang có màu vàng ánh lục. Tuy nhiên, đôi khi nó cũng có thể phát ra các tia có màu đỏ cố định và dọc theo gờ thấp chúng. Trong một số trường hợp khác, cực quang có thể mang màu đỏ sẫm như máu từ đỉnh đến tận đáy.
Ngoài ra, để có thể tạo ra ánh sáng thì các hạt chứa năng lượng này còn sinh ra nhiệt. Do đó, cực quang sẽ mang nhiệt. Mức nhiệt này có thể bị tiêu tan bởi các tia hồng ngoại hoặc từ những trận gió mạnh từ lớp trên không khí mang đi.
Bản chất vật lý của hiện tượng cực quang là gì
Hiện tượng cực quang có thể sinh ra do quá trình tương tác giữa các hạt năng lượng cao với điện tử trung hòa lớp trên của khí quyển Trái Đất. Những hạt năng lượng cao được kích thích sẽ trở về trạng thái năng lượng thấp nguyên thủy như vốn có của chúng.
Bản chất vật lý của cực quang
Trong quá trình này chúng sẽ giải phóng proton. Theo các nhà khoa học, quá trình ngày rất giống với quá trình đèn neon phóng điện plasma.
Bên cạnh đó, màu cực quang cụ thể sẽ phụ thuộc vào từng loại khí trong khí quyển. Trạng thái điện tích cũng như nguồn năng lượng mà những hạt khí đâm vào khí quyển. Nguyên tử khí oxi sẽ chịu trách nhiệm với hai màu chính là màu đỏ và màu lục tại những độ cao nhất định. Còn khí nito sẽ tạo ra màu lam. Những ion màu đỏ sẽ nhanh chóng biến đổi từ ranh giới thấp của các cung cực quang vẫn đang hoạt động.
Những truyền thuyết về cực quang là gì
Trong tiếng Anh, cực quang có tên Aurora. Đây chính là tên của một vị nữ thần bình minh La Mã. Có rất nhiều câu chuyện, truyền thuyết liên quan về dải ánh sáng lung linh này.
Truyền thuyết của cực quang
Những người đầu tiên được cho là đã trông thấy thứ ánh sáng vận vũ huyền bí này là người Inuit. Họ sinh sống rải rác tại khu vực vùng phía Bắc Canada, Greenland… Họ tin rằng đây là hiện tượng vầng sáng được tách ra từ khe hở trên vòm trời ngăn cách mặt đất với thiên đường.
Tại Phần Lan, hiện tượng cực quang cũng được họ truyền qua nhiều câu chuyện dân gian. Họ cho rằng sự xuất hiện cực quang là khi có một chú gấu Bắc cực chạy qua các ngọn núi ở Lapland để dẫn đường mùa đông.
Mặt khác, cũng có một số truyền thuyết tương truyền về hiện tượng cực quang xuất hiện là điềm gở. Thông báo sắp có thiên tai, dịch bệnh. Nhưng tất cả đều chỉ là truyền thuyết được truyền qua lại giữa các thế hệ.
Vào năm 1619, nhà thiên văn học nổi tiếng người Ý là Galileo Galilei đã đặt tên “aurora borealis” . Theo tên nữ thần bình minh Aurora trong Thần thoại La Mã và Boreas là thần gió Bắc Hy Lạp.
Tuy nhiên, trong các bức tranh ở hang động hàng nghìn năm tuổi tại Pháp. Những dải ánh sáng bình minh tại Phương Bắc được ghi lại đã cách đây hơn 30.000 năm.
Từ thời điểm đó, trên thế giới khắp các nền văn minh lớn đều tỏ ra vô cùng kinh ngạc trước hiện tượng thiên văn kỳ thú này này. Họ liên tục cho ra những huyền thoại, truyền thuyết khác nhau. Về xuất xứ, nguồn gốc của các ngọn đèn nhảy múa.
Ngoài ra, trong các truyền thuyết khác nhau từ nền văn minh cổ xưa trên trái đất. Nhiều người còn cho rằng cực quang chính là cánh cửa dẫn đến thế giới khác. Đây là nơi tâm linh sinh sống cho những linh hồn vạn vật khi không còn hơi thở trên Trái đất.
Cũng theo thần thoại Bắc Âu, nguồn gốc ánh sáng cực quang có được từ những chiến binh Valkyrie. Trong nhiều tác phẩm nghệ thuật đặc sắc. Valkyrie còn được miêu tả là các cô nàng trinh nữ xinh đẹp làn da trắng và mái tóc vàng óng ả.
Khi chuẩn bị vào chiến trường, các cô gái này đầu đội mũ vàng, mặc áo giáp đỏ, tay cầm thêm khiên giáo. Họ ngồi trên những chú ngựa lông trắng có cánh. Trong mỗi lần ra trận, từ trên lưng con ngựa của các chiến binh Valkyrie rơi xuống mặt đất là những hạt sương mai. Từ đó sẽ phản chiếu lại ánh sáng từ cầu vồng được gọi là Aurora Borealis trong bầu trời Bắc Âu.
Thần Odin đã trực tiếp phái chiến binh Valkyrie đến nhiều chiến trường. Họ đi sâu vào từng trận chiến chọn ra những vị chiến binh đã hy sinh anh dũng. Sau đó họ sẽ được đưa về thánh điện Valhalla. Đây là nơi mà linh hồn của những binh lính đã tử trận, hy sinh để trở thành những Einherjar. Mỗi khi xuất hiện ánh sáng phương Bắc cũng chính là lúc cảnh cửa đón các chiến binh quả cảm nhất đến thánh điện. Họ tiếp tục luyện tập, chuẩn bị ra sức cho các trận chiến mới.
Top Địa điểm ngắm cực quang không thể bỏ qua
Sau khi đã tìm hiểu về cực quang là gì? Hẳn bạn cũng rất thắc mắc muốn tham khảo các địa điểm ngắm cực quang để chiêm ngưỡng hiện tượng thiên văn đầy kì thú này. Đừng bỏ qua 5 địa điểm ngắm cực quang đẹp mê hồn mà Kiến thức tổng hợp giới thiệu sau đâu.
Địa điểm ngắm cực quang đẹp
Ngắm Bắc cực quang ở Iceland
Được mệnh danh là một đất nước băng đảo. Thiếu ánh sáng từ mặt trời nhưng Iceland lại được biết đến là một trong những địa điểm chiêm ngưỡng cực quang đẹp nhất thế giới.
Nơi đây thường xuyên xuất hiện các dải ánh sáng cực quang với chỉ số Kp thuộc loại rất cao. Sở dĩ, Iceland vừa có mức nhiệt độ thấp nhất của mùa đông (tại thủ đô Reykjavik chỉ tối đa -15 độ trong những ngày giá lạnh nhất). Cũng vừa là khu vực có làn gió mạnh thứ 3 trên thế giới luôn khiến mây trời thay đổi.
Những tháng lý tưởng nhất mà bạn có thể ngắm nhìn bắc cực quang tại Ireland gồm tháng 9 và tháng 3.
Ngắm Bắc cực quang ở Na Uy
Na Uy tiếp tục là một địa điểm bạn không thể bỏ qua. Khi bạn muốn chiêm ngưỡng sự lung linh huyền ảo cũng hiện tượng cực quan.
Thời điểm tuyệt vời nhất để ngắm Bắc cực quang tại Na Uy là vào mùa đông từ tháng 10 cho đến tháng 3. Với các tháng 11, 12, 1 và tháng 2 là các thời điểm tại khu vực Na Uy. Có số giờ tối nhiều nhất trong năm, tỷ lệ bầu trời được che phủ cao hơn.
Một số địa điểm hoàn hảo nhất tại Na Uy mà bạn có thể lựa chọn để ngắm nhìn không gian tựa miền cổ tích này như: Thành phố Tromso, Đảo Senja, Alta, Svalbard, Quần đảo Lofoten, Thành phố Hammerfest…
Ngắm Bắc cực quang ở Nga
Nga là đất nước sở hữu diện tích lớn nhất thế giới và có một phần vị trí lãnh thổ nằm trên vòng Bắc Cực. Phần lớn lãnh thổ của Nga sở hữu kiểu khí hậu ôn đới. Đặc biệt hơn, phần phía Bắc lại có kiểu khí hậu cận cực băng giá. Chỉ riêng 4% diện tích của lãnh thổ phía Nam nước Nga là có khí hậu cận nhiệt. Những yếu tố rất thuận lợi cho phép bạn ngắm nhìn hiện tượng cực quang siêu đẹp tại “cái nôi của nền văn minh nhân loại này”.
Ngắm cực quang tại Canada
Điểm đến tiếp theo bạn không thể bỏ qua khi muốn chiêm ngưỡng những dải ánh sáng diệu kỳ là đất nước Canada. Thời điểm thích hợp nhất ngắm bắc cực quang nơi đây là vào mùa đông. Khi bầu trời vào đêm dài nhất và tối nhất.
Cực quang là gì? Hiện tượng bắc cực quang là gì? Qua bài viết chắc hẳn bạn đã có thêm nhiều thông tin bổ ích và mới lạ về hiện tượng thiên nhiên kỳ thú này. Theo dõi, kienthuctonghop.com thường xuyên để cập nhật nhiều bài viết thú vị khác nhé!
