Cây cao su là một loại cây công nghiệp mang lại giá trị kinh tế cao tại Việt Nam. Và mủ cao su là một sản phẩm của loài cây này và hiện được sử dụng nhiều trong ngành nghề sản xuất hiện nay. Tìm hiểu về cách cạo cao su nhiều mủ trong bài viết dưới đây nhé!
Mủ cao su là một sản phẩm có giá trị cao trong công nghiệp
Nội dung bài viết
Chuẩn bị gì trước khi cạo mủ cao su?
Để năng suất khi cạo mủ cao su đạt được cao nhất thì bạn nên nắm bắt được một số điều dưới đây.
Tiêu chuẩn chọn cây cao su trước khi cạo
Dưới đây là các tiêu chuẩn để bạn có thể chọn được cây cao su có nhiều mủ trước khi cạo.
- Bề vòng thân cây phải đạt từ 50cm và ít nhất là 1 mét. Không cạo mủ những cây quá nhỏ (dưới 40cm) vì khi cạo thì sinh trưởng của cây sẽ bị chậm lại, điều này gây ảnh hưởng đến năng suất lâu dài về sau.
- Để tránh việc cạo trên cây cao su có lớp vỏ quá mỏng dễ cạo phạm thì bạn nên xem xét độ dày vỏ của cây có trên 6mm hay không. Đây cũng là tiêu chuẩn được áp dụng để cho vỏ được tái sinh.
Trang bị cần thiết cho cây cao su khi cạo mủ
Đối với cây cao su thì bạn cần chuẩn bị đầy đủ các trang bị vật tư bao gồm: Chén, máng, kiềng. Ngoài ra nếu đang vào mùa mưa thì bạn nên trang bị thêm máng chắn nước mưa cho cây.
- Máng đóng nghiêng dưới miệng tiền 10cm, kiềng thì cuộc cách phần miệng từ 25 đến 36cm, không nên đóng kiềng vào phần thân cao su.
- Chén dùng hứng mủ nên chọn loại làm bằng đất nung, trong lòng chén có chứa lớp men sứ để dễ bóc mủ hơn.
Hướng dẫn tạo miệng cạo cao su
Đối với phần miệng cạo của cây cao su bạn nên làm theo quy chuẩn như sau:
Chiều cao
Miệng cao của cây cao su nên cách mặt đất khoảng tầm 1,3 mét.
Độ dốc
Tuỳ theo độ tuổi của cây cao su bạn cạo, miệng cạo so với trục ngang sẽ là:
- Cây mới cạo (tuổi cạo 1 – 10): 340
- Cây trung niên (tuổi cạo 11 – 17): 320
- Cây già (trên 17 tuổi cạo): 300
- Cây cạo úp: 450
Hướng miệng cạo
Miệng tiền của cây cao su phải được mở đồng loạt cùng một hướng trong lô.
Mở thêm (hoặc mở dặm)
Vào khoảng tháng 4 với tháng 10 hàng năm bạn mở cạo thêm các cây cao su đã đủ tiêu chuẩn. Đến khi đầu năm cạo thì 3 thì mở cạo tất cả các cây vanh trên 40 cm với độ cao miệng cạo cùng độ cao với cây mở trước.
Mở miệng cạo
Ba nhát dao quan trọng trong cách cạo cao su nhiều mủ bao gồm:
- Nhát 1: Cạo chuẩn
- Nhát 2: Vạt nêm
- Nhát 3: Hoàn thành miệng cạo và cạo ép má dao một cách từ từ cho đến khi độ sâu cao quy định, không xảy ra việc cạo phạm. Độ hao vỏ cạo chỉ được tối đa từ 1,5 cho đến 2 cm.
Chế độ cạo
Bạn nên áp dụng chế độ cạo nửa vòng thân cây (S/2) với nhịp độ cạo là d2 hoặc d3. Đây là hai cách được khuyến khích sử dụng trong cách cạo cao su nhiều mủ đúng chuẩn. Không sử dụng chế độ cạo d1 tránh việc mau hết vỏ cạo và khiến cây bị kiệt sức sau vài năm cạo, khiến năng suất và hàm lượng mủ thấp hơn.
Bạn nên sử dụng chế độ cạo d3 kèm bôi chất kích thích có nồng độ 2,5% để ít gây ra vết thương cho cây cao su, tiết kiệm vỏ cao để đem lại năng suất lâu dài một cách hiệu quả.
Bạn phải nắm vững và thực hiện đúng các bước chuẩn bị khi cạo mủ cao su
Cách cạo cao su nhiều mủ bạn nên biết
Cách cạo cao su nhiều mủ sẽ đòi hỏi bạn phải hiểu rõ về một số chỉ tiêu kỹ thuật quan trọng dưới đây.
Thời vụ
Thời điểm mở miệng cao ở các vườn cây nên tiến hành trước mùa mưa là tháng 3 và tháng 4, hoặc sau mùa mưa là tháng 10. Đối với những vườn cây đang khai thác thì bạn cho nghỉ cạo lúc cây cao su ra lá mới (tháng 1 và tháng 2) và chỉ cạo lại khi tầng lá đã ổn định.
Độ sâu
Độ sâu của miệng cạo là từ 1 đến 1,3 mm cách tượng tầng, tránh việc cạo sạn, cạo sát và cạo phạm ở cây.
Độ hao dăm và đánh dấu hao dăm
Trong cách cạo cao su nhiều mủ sẽ yêu cầu những miệng cạo ngửa có độ hao dăm từ 1,1 đến 1,5mm/1 lần cạo. Với những miệng cạo úp có kiểm soát thì bạn không nên hao dăm quá 2mm/lần và mỗi tháng chỉ nên hao vỏ tối đa là 3cm.
Đối với miệng cạo úp ngoài tầm kiểm soát thì bạn hao dăm không quá 3mm/lần với độ hao vỏ mỗi tháng không quá 4,5cm. Ngoài ra khi bắt đầu cạo lại bạn nên dùng móc hoặc dao đánh dấu hao vỏ cạo để khống chế mức hao vỏ mỗi tháng và không chế độ dốc miệng cạo tốt hơn.
Đường cạo
Đường cạo của bạn phải có độ dốc, lòng máng, vuông tiền, vuông hậu đúng tiêu chuẩn. Không để đường cạo lệch miệng, vượt tuyến hay bị gợn sóng.
Để cạo cao su được nhiều mủ thì bạn phải thực hiện đúng phương pháp cạo
Giờ cạo mủ và trút mủ
Để mủ được ra tốt nhất thì bạn nên áp dụng giờ cạo mủ và trút mủ như sau:
Giờ cạo mủ
Thời điểm cạo mủ thich hợp nhất là khi bạn thấy rõ đường cao. Nếu cạo vào mùa mưa thì không nên cạo lúc vỏ cây bị ướt, phải chờ đến lúc ráo nước mới bắt đầu cạo.
Giờ trút mủ
Khi mủ đã ngừng chảy thì bạn hãy tiến hành trút mủ. Để tránh mủ bị rửa trôi khi mưa thì bạn trút mủ sớm. Cây cao su nào cạo trước trút trước, sử dụng vét thu mủ vào trong chén.
Nên bắt đầu cạo cao su vào tháng 3, tháng 4 hoặc tháng 10 để tránh mùa mưa
Những dụng cụ cạo mủ cần thiết
Những dụng cụ cạo mủ mà bạn cần chuẩn bị sẽ bao gồm:
- Dao cạo cao su
- Đá mài dao
- Giỏ đựng mủ tạp và mủ dây
- Thùng trút 15l
- Thùng chứa 25 – 30l
- Vét mủ
- Đòn gánh
- Nạo vỏ
- Giẻ lau
- Ống thuốc mỡ
Toàn bộ dụng cụ trên đều cần phải vệ sinh thật sạch sẽ và mài bén một cách thường xuyên.
Trước và sau khi cạo mủ cây
Trước khi cạo mủ cho cây bạn phải bóc mủ dây, mủ chén và chỉnh lại kiềng, máng. Úp chén lên kiềng, sau khi ngửa chén lên thì dẫn mủ chảy vào chén rồi mới tiến hành cạo qua cây khác.
Hướng đi cạo nên theo những cây kề nhau và sau mỗi lần cạo thì bạn đổi đầu cạo. Khi đã trút mủ xong thì đặt chén mủ về chỗ cũ để hứng mủ chảy trễ, tránh việc sót mủ.
Các kỹ thuật và cách cạo cao su nhiều mủ đúng chuẩn
Dưới đây là hai kỹ thuật để cạo mủ cao su nhiều mủ mà bạn có thể tham khảo.
Cạo cao su với dao kéo trên miệng cạo ngứa
Để làm được kỹ thuật này bạn phải làm được cách cầm dao và tư thế đứng như sau:
Tư thế
- Tay phải cầm cán dao và dùng lực để kéo dao cạo. Lúc nâng cán dao lên hoặc hạ xuống thì hãy điều chỉnh độ dày dăm cạo. Áp phần cán dao vào thân cây để điều chỉnh độ sâu của mủ.
- Tay trái bạn giữ sóng dao để tạo sự cân bằng.
- Hai chân hơi dạng ra và để trọng lượng phân bổ đều ở cả hai chân.
Lấy vuông hậu
Lúc lấy vuông hậu thì bạn đặt dao cách ranh hậu chừng 2 đến 3cm, đẩy ngược dao lên trên đến ranh hậu, tay phải thì hạ cán dao xuống để lấy vuông hậu.
Cạo nhát chuẩn
- Thời điểm cần cạo nhát chuẩn thì bạn cạo đường chuẩn dài 4 đến 5cm để định đúng vị trí của dao, đảm bảo được độ hao dăm và độ sâu khi cạo mủ.
- Thời điểm cạo đến miệng tiền thì tay trái bạn hơi ấn sâu vào, tay phải áp cán dao vào thân cây và nâng ngược dao lên để tạo mang cá.
Cạo mủ cao su với miệng cạo ngứa
Cạo mủ cao su với miệng úp
Để làm được kỹ thuật này bạn sẽ cần thực hiện các tư thế dùng dao cùng đứng như sau:
- Tay phải cầm phía dưới của cán dao sao đó điều chỉnh độ hao dăm, độ sâu vết cắt và cấp lực chính để đẩy.
- Tay trái bạn ngửa để cầm phía trên cán dao nhằm điều chỉnh độ cân bằng.
- Vị trí của cả 2 tay sẽ cán dao sẽ điều chỉnh tuỳ theo độ cao của miệng cạo, bạn nên hạn chế việc nâng khuỷu tay quá cao vì sẽ dễ khiến bạn mỏi tay và vai.
- Khi bắt đầu việc cạo thì bận đứng trước miệng tiền với trọng lượng phân bổ đều ở hai chân. Hai bàn chân bạn để cách nhau từ 25 đến 30cm.
Lấy vuông tiền
Khi lấy vuông tiền bận đặt mũi dao ở ngay phần miệng tiền, lưỡi dao song song với đường miệng cạo, khi nhấc nhẹ tay phải lên thì nhấn mũi dao vào vỏ để bấm lấy vuông tiền.
Kỹ thuật cạo cao su miệng úp
Thao tác cạo
- Sau khi lấy xong vuông tiền, bạn hạ cánh tay phải xuống cho lưỡi dao có thể song song với đường miệng cạo. Điều chỉnh lực cánh tay sao cho lớp dăm được đúng độ dày theo quy định là từ 1,5 đến 2mm.
- Cắt vỏ cạo bằng cách đẩy lưỡi dao dần từ dưới lên trên.
- Khi thao tác cạo thì phần má dao phải hơi nghiêng để tạo thành góc khoảng 100 độ với lớp mặt vỏ tái sinh. Phần sống dao phải tựa vào đáy lòng máng để có thể duy trì được độ sâu và dày dăm. Bạn sẽ cần di chuyển nhẹ nhàng tay cạo với thân người sao để làm được điều này.
- Đầu tiên bạn hãy dồn trọng tâm vào hai chân và di chuyển mũi dao, trọng tâm theo đó chuyển từ từ sang chân trái. Di chuyển thân người bằng cách bước chéo chân phải về phía sau chân trái và dồn từ từ trọng tâm sang. Khi trọng tâm đã dồn lên hết tại chân phải thì bạn bước chân trái sang ngay vừa tầm tư thế rồi bắt đầu cạo.
- Di chuyển từ từ cho đến khi mũi dao chạm đến miệng hậu, hãy giữ đề khoảng cách giữa người và cây trong quá trình cạo.
- Nếu miệng cạo còn hơi thấp thì bạn có thể khuỵu gối và hạ thấp thân người, dùng mắt quan sát để kiểm soát lại đường cạo.
Lấy vuông hậu
Lúc này khi mũi dao đã chạm đến miệng hậu, bạn chỉ cần nâng tay phải lên và lắc dao ra phía ngoài để lấy vuông hậu.
Cần lưu ý gì trong cách cạo cao su nhiều mủ
Dưới đây là những điều bạn cần lưu ý trong cách cạo cao su nhiều mủ có hiệu quả tốt nhất.
- Hãy cạo mủ cây bằng cách tiến hành đều đặn theo nhịp độ d2 hoặc d3. Lưu ý là chỉ chọn cạo một trong hai nhịp độ trên, không cạo lẫn lộn.
- Không bỏ sót cây cao su nào trong quá trình cạo.
- Dao cạo cao su, dụng cụ cần được vệ sinh một cách thường xuyên, miệng cạo cũng cần được sửa, thuốc mỡ bạn cần phải kiểm tra xem đã bôi cho các vết cạo phạm hay chưa. Nên bôi phòng bệnh cho mặt cạo của cây vào mùa mưa.
- Nếu không còn cạo bạn hãy thu hết mủ tạp, mủ đất, thu máng, kiềng và chèn úp ở dưới gốc cây. Sau đó quét dọn và gom lá vào giữa hàng cây,
- Không đốt lá khô ở trong vườn cao su.
Hy vọng thông qua bài viết trên bạn đã nắm được cách cạo cao su nhiều mủ đúng cách nhất. Mong rằng những thông tin về cách lấy mủ sẽ có thể hữu ích với bạn.
