So Sánh Virus Và Vi Khuẩn | Cấu Trúc, Kích Thước, Sinh Sản

Virus và vi khuẩn là một trong những tác nhân gây ra các loại bệnh tật ở sinh vật. Mặc dù còn kha khá những vi khuẩn có lợi nhưng nhìn chung những sinh vật “siêu nhỏ” này đều có hại cho con người. Bạn đã từng đôi lần tìm hiểu vi khuẩn là gì? Virus là gì chưa? Hay tìm hiểu, so sánh virus và vi khuẩn để có cái nhìn tổng quát hơn về hai khái niệm này?

Nội dung bài viết

1 Vi khuẩn là gì?
2 Virus là gì?
3 So sánh virus và vi khuẩn về điểm giống nhau
4 So sánh virus và vi khuẩn về điểm khác nhau

Vi khuẩn là gì?

Vi khuẩn là dạng sinh vật siêu nhỏ bé, chỉ nhìn thấy ở dưới kính hiển vi. Chúng được khoa học tìm thấy trong cơ thể sống, ngoài môi trường, có thể nói rằng bất cứ đâu cũng có thể tồn tại sự sống của vi khuẩn. Trong thực tế, vi khuẩn được biết đến là những sinh vật nhân sơ, sinh vật đơn bào. Trong đó vi khuẩn sinh vật đơn bào chiếm số lượng đông nhất. Chúng có hình thái vô cùng đa dạng và thú vị: Hình cầu, hình xoắn, hình que, đuôi roi,…

Minh họa hình thái của vi khuẩn

Vi khuẩn có thể sống ở mọi nơi, tồn tại trong nhiều môi trường sống khắc nghiệt, thậm chí người ta còn tìm thấy vi khuẩn ở các miệng núi lửa đang phun trào hay tận châu Nam cực lạnh giá. Dạng động vật này có thể phát tán nhanh chóng, di chuyển nhờ ký sinh trên thân thể của động thực vật trong hệ sinh thái. Ở con người, vi khuẩn có thể tồn tại trong miệng, dạ dàng, hậu môn,…

Khi nghe tới vi khuẩn, đa số mọi người sẽ cho rằng sự xuất hiện của nó là mối nguy hại, đe dọa và ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe, hệ miễn dịch. Chúng sẽ gây ra vô số bệnh tật, khiến con người phải mất sức đề kháng chống chịu, giảm tuổi thọ,… Nhưng thực tế, trong hàng triệu loại vi khuẩn, có khá nhiều dạng vi khuẩn tốt, có lợi cho sức khỏe của con người. Chúng ký sinh trong hệ tiêu hóa, giúp con người tiêu hóa thức ăn, chống lại các tác nhân gây bệnh, một số thậm chí còn đóng vai trò sinh hệ miễn dịch đường ruột.

Có hàng trăm loại vi khuẩn có lợi khác nhau sống trong đường ruột của chúng ta. Chúng giúp tiêu hóa thức ăn, ngăn ngừa các bệnh về đường ruột, và còn đóng vai trò miễn dịch. Vi khuẩn ở đại tràng còn giúp tổng hợp vitamin K nữa.

Thêm vào đó, một số loại vi khuẩn có trong đất giúp hỗ trợ cây trồng phát triển, tổng hợp các chất dinh dưỡng, cải tạo đất ngày một tốt hơn.

||Ôn tập Kiến thức:

Virus là gì?

Virus được hiểu là các tiểu phần chưa có cấu trúc tế bào. Chúng thường gồm các chuỗi đơn hoặc kép acid nucleic và có vỏ bao quanh là protein. Trong nhân là các vật chất di truyền ADN (axit deoxyribonucleic) hoặc ARN (axit ribonucleic). Virus không thể tự sinh trưởng và phát triển bình thường ở tự nhiên được, chúng cần một tế bào vật chủ để bám vào, sinh trưởng và sinh sản. Các tế bào của động thực vật hữu tính chính là môi trường tuyệt vời nhất để nó sinh trưởng, nhân lên và sống sót.

Hình ảnh minh họa của virus

Giống như vi khuẩn, virus cũng được tìm thấy ở rất nhiều nơi, xuất hiện cả ở những môi trường khắc nghiệt. Virus lây lan rất nhanh chóng, sinh ra nhiều biến chủng khác nhau. Nhiều loại virus mới hiện nay còn có khả năng thích nghi siêu cao, cho phép sống và sinh sản trong nhiều điều kiện, chỉ cần sơ hở nhỏ, chúng có thể bám vào vật chủ, gây ra các loại bệnh vô cùng nguy hiểm.

Chúng ta có thể tìm thấy virus ở nhiều nơi, ngay cả trên cơ thể của mình, trên các vật dụng sử dụng hàng ngày. Virus hiện nay cũng còn gây ra nhiều tranh cãi về cấu tạo, tổ chức sống. Bản chất virus đều được liệt vào danh sách độc hại, chưa có loại virus nào thực sự mang đến lợi ích cho con người, động thực vật.

So sánh virus và vi khuẩn về điểm giống nhau

Các so sánh giữa vi khuẩn và virus

Các điểm giống nhau của virus và vi khuẩn gồm có:
Kích thước của virus và vi khuẩn đều rất nhỏ, nếu nhìn bằng mắt thường không thấy được

Chủ yếu là dạng đơn bào, cấu tạo đơn giản
Sống, sinh trưởng, sinh sản chủ yếu phụ thuộc vào vật chủ

So sánh virus và vi khuẩn về điểm khác nhau

Ngoài những điểm giống nhau cơ bản thì chúng có một số điểm khác nhau như:

	Vi khuẩn	Virus
Cấu trúc	– Vi khuẩn là những sinh vật ở dạng đơn bào, có thể không cần vật chủ vẫn tồn tại và phát triển. – Vi khuẩn không làm thay đổi tế bào di truyền của vật chủ.	– Virus không có tế bào, cấu tạo cũng đơn giản, cần phải có vật chủ để tồn tại và phát triển. – Virus làm thay đổi tế bào di truyền của vật chủ.
Kích thước	– Rất nhỏ chỉ khoảng 1000 nanomet.	– Kích thước siêu nhỏ chỉ bằng 1/100 đến 1/10 vi khuẩn. (20 – 400 nanomet)
Phương thức sinh sản	– Thường sinh sản theo hình thức vô tính, nhân đôi vật chất di truyền DNA.	– Xâm nhập tế bào, ký sinh và tạo ra bản sao DNA/RNA của virus trong tế bào vật chủ.
Cách điều trị	– Sử dụng các loại thuốc chuyên dụng để tiêu diệt vi khuẩn. – Sát khuẩn bên ngoài, tạo môi trường vô trùng để loại bỏ vi khuẩn.	– Rất nhiều loại virus chưa có cách điều trị, vacxin cũng đang nghiên cứu. – Các phương thức điều trị cũng chỉ đang ở hướng cầm chừng, kéo dài sự sống cho cơ thể vật chủ.
Có sự sống không?	Có	Chưa xác định
Gây bệnh	– Vi khuẩn gây ra rất nhiều loại bệnh cho con người như: viêm phổi, viêm dạ dày, viêm họng, nhiễm trùng, ngộ độc,…	– Viêm gan B, cảm cúm, HIV, Sars, rubella,…Gần đây nhất có virus điển hình là Covid.

Các loại vi khuẩn, virus cực kỳ nguy hại cho cơ thể và tế bào vật chủ. Vì thế để đảm bảo an toàn cho cá nhân, phòng tránh sự lây lan của các sinh vật nguy hại này, chúng ta cần phải xây dựng một môi trường sống an toàn, lành mạnh, trong sạch. Hạn chế các ăn các loại đồ ăn sống, tới những nơi đang là ổ dịch dễ bị lây bệnh.

Với các thông tin so sánh virus và vi khuẩn trên, hy vọng bạn đã hiểu hơn về hai loại vi sinh vật siêu nhỏ này. Hãy cẩn thận nhé, chúng tuy nhỏ nhưng rất nguy hiểm đó.

||Ôn tập kiến thức: