Chúng ta thường quan niệm, màu xanh của lá cây đại diện cho sức sống, sự phát triển tốt của thiên nhiên. Tuy nhiên bạn đã biết vì sao lá cây có màu xanh lục hay lý do vào mùa thu thì lá cây sẽ chuyển sang màu vàng hay chưa? Cùng khám phá các kiến thức thú vị về màu xanh của lá cây trong nội dung bài viết hôm nay nhé!
Nội dung bài viết
Vì sao lá cây có màu xanh lục?
Chúng ta đều biết, theo kiến thức môn Sinh học thì lá cây có màu xanh là do các tế bào trong lá chứa nhiều lục lạp. Mỗi một milimet của lá cây thường chứa tới bốn mươi vạn lục lạp và trong các lục lạp này chứa một chất gọi là diệp lục – chính là chất xanh của lá.
Mỗi sắc tố trong lá cây hấp thụ từng loại ánh sáng
Lá cây bao gồm 3 loại sắc tố chính là Chlorophyll (chất diệp lục/màu xanh), Carotinoid (màu vàng/vàng cam) và Anthocyanin (màu đỏ/tím). Chất diệp lục chiếm tỷ lệ lớn nhất trong lá cây chính là lý do giải thích cho câu hỏi “vì sao lá cây có màu xanh?”.
Vì sao chất diệp lục trong lá cây lại có màu xanh?
Thực tế, xét về mặt tên gọi thì trong theo từ điển Hán Việt thì “diệp” nghĩa là “lá”; “lục” nghĩa là “màu xanh”. Khi đó, chúng ta có thể tự tưởng tượng ra màu lá xanh của cây rồi.
Tuy nhiên, theo kiến thức của môn Vật lý về quang phổ thì “diệp lục” – “màu xanh” lại được hiểu theo một cách khoa học hơn. Cụ thể:
Vì sao chất diệp lục trong lá cây lại có màu xanh?
- Thông thường thì màu sắc mà mắt thường con người nhìn thấy sẽ là màu của các chất, vật thể ngoại quan không hấp thụ được.
- Khi ánh sáng trắng có tia sáng mặt trời phát ra với 7 màu sắc cơ bản thì các màu này được mắt thường quan sát, phân biệt rõ nhất nếu cầu vồng sau mưa xuất hiện. Bảy màu sắc gồm đỏ, cam, vàng, lục, lam, chàm, tím.
- Lúc này, chất diệp lục hấp thụ các tia sáng có màu khác đặc biệt là tia màu đỏ và tia xanh tím. Đồng thời, chất diệp lục sẽ không hấp thụ ánh sáng màu xanh lục nên màu xanh bị phản chiếu lại mắt ta. Đó là lý do vì sao ở mắt thường thì ta sẽ thấy lá cây màu xanh.
Ở một số trường hợp khi chúng ta tiến hành chiếu chất diệp lục trong lá cây bằng một nguồn sáng màu đỏ thì chất này sẽ thu nhận các tia màu đỏ. Tuy nhiên, do không có tia sáng màu xanh lục để phản chiếu lại nên kết quả ta nhìn vào lá cây là màu đen sì.
Lý do lá cây chuyển sang màu vàng khi vào thu?
Đây chắc chắn là vấn đề thắc mắc của nhiều người mỗi khi lá xanh bị chuyển sang màu vàng hoặc thậm chí là màu đỏ để tạo nên các khung cảnh tuyệt đẹp ở các địa điểm “sống ảo” nổi tiếng. Vậy nguyên nhân là gì?
Theo đó, lá cây có màu xanh là nhờ chất diệp lục và chất này sẽ tiếp nhận ánh sáng mặt trời để tạo năng lượng cần thiết cho quá trình quang hợp của cây. Khi mùa hè kết thúc, sự thay đổi của nhiệt độ môi trường và cường độ ánh sáng mặt trời bị giảm mạnh vào mùa thu. Lúc này, chất diệp lục không nhận đủ ánh sáng mặt trời để cây thực hiện quá trình quang hợp. Do đó, cây sẽ không đủ năng lượng để tái tạo lại lượng chất diệp lục bị mất.
Lý do lá cây chuyển sang màu vàng khi vào thu?
Khi cây tạm dừng sản xuất diệp lục, các chất khác chiếm tỷ lệ nhỏ sẽ trỗi dậy với hàm lượng lớn hơn chất diệp lục. Các màu vàng, cam xuất phát từ sắc tố Carotinoids chiếm ưu thế và là nguyên nhân chủ yếu khiến lá cây chuyển dần sang màu vàng.
Bên cạnh đó, ở một số loài cây có lá màu đỏ thì nguyên nhân xuất phát từ sắc tố Anthocyanin. Khi lớp vách này xuất hiện thì lá cây sẽ rụng để bảo tồn năng lượng cho cây và đồng thời trước khi rụng sẽ giữ lại đường cùng các chất dinh dưỡng từ lá cây. Lúc này, Anthocyanin xuất hiện và làm lá cây chuyển đỏ.
||Bạn có biết:
- Sơ đồ tư duy hô hấp ở thực vật sinh học 11 (Quang Hợp)
- Giải thích vì sao cây trên cạn ngập úng lâu sẽ chết
Lý giải màu xanh lá cây có liên quan đến chức năng quang hợp không?
Câu trả lời là màu xanh lá cây không liên quan đến chức năng quang hợp của lá cây. Bởi:
- Trong lá cây có chứa lục lạp và mỗi lục lạp lại có nhiều chất diệp lục giúp cây quang hợp.
- Chất diệp lục trong quá trình cây quang hợp sẽ hấp thụ ánh sáng mặt trời để tạo ra các sản phẩm hữu cơ cùng ánh sáng hấp thụ mạnh nhất chỉ trong vùng hồng đỏ và xanh tím. Vì vậy, màu xanh không bị hấp thụ sẽ bị phản lại mắt ta giúp mắt thường thấy lá có màu xanh.
Màu xanh lá cây không liên quan đến chức năng quang hợp
- Đồng thời, chất diệp lục có cấu trúc là một vòng Porphyrin có nhân Mg nên màu xanh của diệp lục là do nhân Mg tạo ra. Khi đó, diệp lục thực hiện chức năng hấp thụ lượng ánh sáng mặt trời do sự thay đổi vị trí các nối đôi trong phân tử diệp lục. Vì thế, màu xanh của chất diệp lục không liên quan đến chức năng của chúng. Do đó, màu xanh của lá cây không liên quan đến chức năng quang hợp.
Những điểm thú vị ở một số loại cây không có lá màu xanh
Cùng tìm hiểu một vài loại cây tiêu biểu sở hữu màu lá khác biệt như sau:
Rong biển
Hiện nay, một số loài rong biển có lá màu đỏ hoặc màu nâu. Đây là điểm thú vị để giúp nó hấp thụ tốt ánh sáng xanh bởi ánh sáng đỏ rất khó xuyên qua mực nước biển.
Rong biển đỏ dưới đại dương
Vì vậy, đây cũng là câu trả lời lý giải cho hiện tượng ở các vùng nước nông thì rong biển sẽ có màu xanh, nhưng ở các vùng nước sâu thì rong biển lại chuyển dần sang màu nâu hoặc màu đỏ.
Thu hải đường
Thu hải đường là loài cây sống núp trong vùng tăm tối hoặc dưới tán của các loài cây khác. Vì vậy, lá của loài cây này thường có hai màu gồm mặt trên là màu xanh lục do hấp thụ được ít ánh sáng sót lại từ trên cao rọi xuống và mặt dưới có màu nâu đỏ để hấp thụ tốt các tia sáng yếu ớt phản xạ từ mặt đất hoặc từ các lá khác quanh nó.
Lá cây thu hải đường có hai màu kết hợp
Cây rau dền
Cây rau dền là một trường hợp đặc biệt bởi nếu ở các loài cây khác chất diệp lục chiếm đa số thì ở cây rau dền thì sắc tố Anthocyanin lại chiếm tỷ lệ nhiều nhất. Anthocyanin là hợp chất màu đỏ, dễ tan trong nước nóng và lá lý do khiến cây rau dền có màu nâu đỏ.
Lý do cây rau dền có màu nâu đỏ
Người ta đã làm thí nghiệm để chứng minh chất diệp lục có tồn tại trong cây rau dền và kết quả là khi lấy lá của nó bỏ vào nước nóng thì chỉ trong vài phút lá cây đã chuyển dần từ màu nâu đỏ sang màu xanh.
Như vậy, với nội dung của bài viết này thì chúng tôi đã giúp bạn trả lời được câu hỏi ở đề bài “vì sao lá cây có màu xanh lục”. Bên cạnh đó, hẳn là bạn cũng có thể tự lý giải được các hiện tượng màu lá khi sang mùa thu và đặc điểm màu lá của một số loài cây đặc biệt. Vì vậy, hãy luôn đồng hành cùng kienthuctonghop.vn trong khám phá các kiến thức cuộc sống thú vị nhé!
||Ôn tập kiến thức:
- Quang hợp diễn ra chủ yếu ở cơ quan nào của cây? Tại sao?
- So Sánh Sinh Trưởng Sơ Cấp Và Sinh Trưởng Thứ Cấp
- So sánh hô hấp hiếu khí và kị khí? Quá trình hô hấp kị khí
- So Sánh Hệ Tuần Hoàn Đơn Và Kép Điểm Giống & Khác Nhau
- So Sánh Hướng Động Và Ứng Động Giống & Khác Nhau
