Sơ đồ tư duy hô hấp ở thực vật sinh học 11 (Quang Hợp)

9 Tháng Mười Một, 2021 0 Thu Trà

Trong chương trình sinh học lớp 11 các bạn học sinh sẽ được về quá trình hô hấp ở thực vật. Để giúp các bạn có thể hệ thống kiến thức một cách chi tiết và đầy đủ nhất, Kiến thức Tổng hợp sẽ chia sẻ với bạn đọc về sơ đồ tư duy hô hấp ở thực vật để bạn có thể tham khảo.

Sơ đồ tư duy hô hấp ở thực vật

Sơ đồ tư duy hô hấp ở thực vật

Hô hấp ở thực vật là gì?

Khái niệm

Hô hấp ở thực vật là quá trình phân giải hoàn toàn các nguyên liệu hữu cơ với sự tham gia của oxy không khí tạo thành các sản phẩm vô cơ cuối cùng nghèo năng lượng là H2O và CO2

Đồng thời, nó còn giải phóng một lượng lớn năng lượng cung cấp cho tất cả các hoạt động sống của cơ thể và tạo ra các sản phẩm trung gian làm nguyên liệu cho quá trình trao đổi chất khác nhau ở trong cây.

Phương trình hô hấp ở thực vật

C6H12O6  + 6O2  –> 6 CO6   + 6 H2O + Năng lượng (nhiệt độ + ATP)

 – Con đường biến đổi cơ chất hô hấp: Quá trình hô hấp thực vật gồm 2 giai đoạn là tách hydro và giai đoạn chuyển điện tử trên chuỗi vận điện tử.Về thực chất, hô hấp chính là hệ thống oxy hóa – khử phức tạp. Mà trong đó sẽ diễn ra các phản ứng oxy hóa khử tách điện, hydro từ nguyên liệu hô hấp. Và năng lượng giải phóng trong các phản ứng oxy hóa khử sẽ được cố định lại trong các mối liên kết giàu năng lượng.

 – Cơ quan hô hấp: Ở thực vật không có cơ quan chuyên trách về hoạt động hô hấp như động vật. Và hô hấp xảy ra ở tất cả những cơ quan của ty thể, đặc biệt xảy ra mạnh ở những cơ quan đang sinh sản, sinh trưởng và ở rễ.

 – Bào quan hô hấp: Ty thể chính là bào quan có vai trò chính trong quá trình hô hấp. Và nó được xem là trạm biến thế năng lượng của tế bào. Số lượng, hình dạng và kích thước của ty thể thay đổi rất nhiều phụ thuộc vào từng loài, từng tế bào, từng cơ quan khác nhau cũng như mức độ trao đổi chất của chúng.

Sơ đồ tư duy hô hấp ở thực vật

Sơ đồ tư duy các con đường hô hấp ở thực vật

Sơ đồ tư duy các con đường hô hấp ở thực vật

Hô hấp kị khí (ở đường phân và lên men): Nó thường diễn ra trong tế bào chất. Hô hấp kị khí bao gồm 2 giai đoạn là: 

  • Lên men: axit piruvic sẽ lên men và tạo rượu etylic và CO2 hoặc axit lactic
  • Đường phân: Giải phóng Glucozo tới axit piruvic, đồng thời giải phóng năng lượng.

Hô hấp hiếu khí: Bao gồm 2 giai đoạn là đường phân và hô hấp hiếu khí.

  • Đường phân
  • Hô hấp hiếu khí: Gồm có chu trình Crep và chuỗi truyền electron xảy ra ở ti thể.

Hô hấp sáng: Là quá trình hấp thụ Oxy và giải phóng khí CO2 ở ngoài sáng

Hô hấp có vai trò như thế nào đối với thực vật?

Hô hấp được xem là quá trình sinh lý trung tâm của cây xanh. Nên nó có vai trò đặc biệt quan trọng trong quá trình chuyển hóa năng lượng và trao đổi chất.

sơ đồ hô hấp ở thực vật

Hô hấp có vai trò vô cùng quan trọng đối với thực vật

Cung cấp năng lượng cho hoạt động sống 

Nếu trong quang hợp năng lượng ánh sáng mặt trời được tích lũy vào trong các hợp chất hữu cơ thì trong quá trình hô hấp, năng lượng này sẽ được giải phóng ra dưới dạng ATP. 

Sau đó, năng lượng ATP này sẽ được sử dụng cho những hoạt động sống của cơ thể. Quá trình trao đổi chất, hấp thụ và vận chuyển chủ động các chất, quá trình phân chia, vận động, sinh trưởng của các tế bào,…

Là sản phẩm hữu cơ trung gian sử dụng cho hoạt động sống

Quá trình hô hấp tạo ra nhiều hợp chất trung gian, và chúng là nguyên liệu khởi đầu cho việc tổng hợp các chất hữu cơ trong cơ thể. Vì thế, không thể xem hô hấp như là quá trình phân giải đơn thuần, mà nó còn có ý nghĩa đối với quá trình tổng hợp nữa.

Hô hấp tạo nên cơ sở năng lượng cùng nguyên liệu giúp cây chống chịu với những điều kiện ngoại cảnh bất lợi như chịu nóng, chịu bệnh, chịu rét,…

Giải phóng nhiệt lượng 

Trong sản xuất, việc hiểu biết về hô hấp có thể giúp ta đề xuất các biện pháp điều chỉnh hô hấp theo những xu hướng có lợi cho con người như tránh hô hấp yếm khi, giảm thiểu hô hấp vô hiệu. Đồng thời, khống chế hô hấp trong quá trình bảo quản các nông sản để giảm thiểu sự hao hụt các chất hữu cơ do hô hấp.

||Xem thêm: So sánh hô hấp hiếu khí và kị khí? Quá trình hô hấp kị khí

Mối quan hệ giữa hô hấp với môi trường và quang hợp

Hô hấp có mối quan hệ mật thiết với quang hợp và môi trường. Cụ thể:

sơ đồ hô hấp ở thực vật

Hô hấp với môi trường và quang hợp có mối quan hệ mật thiết với nhau

  • Hô hấp và quang hợp chính là 2 quá trình ngược chiều nhau và nó phụ thuộc lẫn nhau.
  • Hô hấp và môi trường: Hô hấp chịu ảnh hưởng bởi các yếu tố môi trường. Và điều chỉnh các yếu tố môi trường chính là biện pháp bảo quản nông phẩm hiệu quả.

Ảnh hưởng của yếu tố môi trường tới quá trình hô hấp

Dưới đây là các yếu tố môi trường ảnh hưởng tới quá trình hô hấp ở thực vật:

Hàm lượng nước

Nước là dung môi trong các phản ứng hóa học và nó còn tham gia trực tiếp vào quá trình oxy hóa nguyên liệu hô hấp. Do đó, hàm lượng nước trong cơ quan cơ thể sẽ liên quan trực tiếp tới cường độ hô hấp.

Nhiệt độ

Sơ đồ tư duy hô hấp ở thực vật

Nhiệt độ môi trường cũng có thể làm ảnh hưởng tới quá trình hô hấp ở thực vật

Hô hấp bao gồm các phản ứng hóa học cùng với sự xúc tác của enzyme. Nhiệt độ tối thiểu cây bắt đầu hô hấp và biến thiên trong khoảng 0 – 10 độ C. Tùy thuộc vào từng loài cây ở những vùng sinh thái khác nhau nhưng nhiệt độ tối ưu nhất là trong khoảng 30 – 35 độ C. Và nhiệt độ tối đa cho hô hấp là 40 – 45 độ C.

Nồng độ O2 và CO2

Oxy tham gia trực tiếp vào quá trình oxy hóa các chất hữu cơ. Đồng thời, nó còn là chất nhận điện từ cuối cùng trong chuỗi chuyển vận hô hấp. Để từ đó hình thành nước trong hô hấp hiếu khí. 

Nếu nồng độ O2 trong không khí mà giảm xuống dưới 10% thì hô hấp sẽ bị ảnh hưởng. Còn nếu giảm xuống dưới 5% cây sẽ chuyển sang phân giải hiếm khí, gây ra bất lợi cho cây. 

CO2 là sản phẩm của quá trình hô hấp, và các phản ứng decacboxyl hóa để giải phóng CO2 là phản ứng thuận nghịch. Khi hàm lượng CO2 ở trong môi trường quá cao sẽ làm cho phản ứng chuyển dịch sang chiều nghịch. Từ đó gây ra tình trạng ức chế hô hấp.

Chắc hẳn với những thông tin chia sẻ trên đây bạn đọc đã hiểu rõ về quá trình và sơ đồ tư duy hô hấp ở thực vật rồi phải không. Nếu còn bất kỳ băn khoăn nào, đừng ngại ngần hãy comment dưới bài viết này để chúng tôi giải đáp giúp bạn nhé!

||Ôn tập kiến thức khác:

Bài viết liên quan