Diệt từ máy phát điện và những kiến thức cần nắm

19 Tháng Một, 2022 0 xuanthanh

Diệt từ máy phát điện là bộ phận quan trọng bên trong máy phát điện, đảm bảo cho máy vận hành mà không phát sinh sự cố hỏng hóc nào. Người vận hành máy cần nắm chắc mảng kiến thức này để đảm bảo máy hoạt động hiệu quả và ổn định.

diet-tu-may-phat-dien

Diệt từ máy phát điện và những kiến thức cần nắm

Diệt từ máy phát điện là gì?

Khi máy phát điện bị ngắt đột ngột do hiện tượng ngắn mạch, nếu không làm mất từ trường bên trong, sức điện động vẫn sẽ tồn tại và tạo nên hiện tượng ngắn mạch. Điều này sẽ gây hư hỏng các bộ phận bên trong máy. Bộ phận diệt từ được thiết kế và nhiệm vụ nhanh chóng làm mất đi từ trường trong các cuộn kích từ, từ đó đảm bảo an toàn cho thiết bị.

Trên thực tế, việc làm mất từ trường trong máy không thể thực hiện bằng cách cắt mạch điện roto một cách đơn giản, vì cuộn kích từ máy phát điện đồng bộ sở hữu điện cảm rất lớn, nếu cắt mạch đột ngột sẽ gây ra hiện tượng quá điện áp rất nguy điểm tới cuộn dây, đồng thời phá hủy tiếp điểm đóng ngắt do tia lửa phát ra. Do đó, máy phát điện cần thiết kế bộ phận diệt từ riêng để giúp tiêu tán năng lượng bên trong máy.

Quá trình diệt từ sẽ kết thúc khi biên độ của suất điện động giảm đến giá trị 500V. Từ giá trị này trở đi, tia lửa ở chỗ cắt mạch có thể dập tắt tự nhiên mà không gây nguy hiểm cho các bộ phận khác. Khoảng thời gian để giảm trị số này được gọi là thời gian diệt từ.

Thiết bị diệt từ cần đảm bảo những yêu cầu như sau:

  • Thời gian diệt từ ngắn.
  • Điện áp xuất hiện trong mạch roto phải đảm bảo thấp hơn điện áp cho phép, được xác định bởi độ bền cách điện. Điện áp này sẽ được lấy bằng một nửa biên độ điện áp khi thử nghiệm.
diet-tu-may-phat-dien-la-gi

Diệt từ máy phát điện là gì?

Các loại thiết bị diệt từ phổ biến hiện nay

Trên thị trường hiện nay có nhiều loại máy phát điện diệt từ, đáp ứng tối đa nhu cầu sử dụng của các gia đình hay doanh nghiệp. Với mỗi loại máy khác nhau, nhà sản xuất sẽ sử dụng một thiết bị diệt từ phù hợp, đảm bảo hiệu quả cũng như an toàn cho máy phát điện và những thiết bị khác.

Diệt từ dùng điện trở

Thiết bị diệt từ dùng điện trở được cấu tạo bởi 1 điện trở công suất lớn để nối tắt mạch roto. Ở chế độ làm việc bình thường, tiếp điểm 1 của công tắc sẽ đóng, tiếp điểm 2 mở. Trong trường hợp máy phát điện gặp sự cố, sẽ có tín hiệu truyền đến cuộn dây. Khi đó, tiếp điển 2 sẽ đóng trước, tiếp điểm 1 mở ra (do cấu tạo liên động) giúp mạch roto luôn được khép kín. Năng lượng từ trường từ đó bị tiêu tán trên điện trở trong quá trình diệt từ.

Thiết bị diệt từ dùng điện trở thường được sử dụng đối với những loại máy phát có công suất nhỏ sử dụng dòng điện 1 chiều.

Diệt từ dùng buồng hồ quang

Thiết bị diệt từ dùng buồng hồ quang không sử dụng điện trở để thực hiện nối – ngắt mạch roto, mà sử dụng buồng dập hồ quang để đặt lại vị trí các tiếp điểm. Bộ phận chính của thiết bị này là các phiến kim loại đặt song song với nhau, cách điện cùng các cuộn dây tạo ra từ trường trong khu vực tia lửa điện.

diet-tu-may-phat-dien-de-lam-gi

Diệt từ dùng buồng hồ quang

Khi có tín hiệu diệt từ, tiếp điểm 1 sẽ mở ra, sau đó mở tiếp điểm 2 trong buồng dập hồ quang. Khi tiếp điểm 2 mở, mạch sẽ được cắt hình thành nên tia lửa điện. Nhờ cuộn dây tạo ra từ trường mạnh mà tia lửa hồ quang sẽ bị kéo về phía các phiến kim loại. Tại đây, hồ quang điện sẽ được chia thành các đoạn ngắn, làm cho các phiến kim loại nguội bớt, từ đó từ trường được dập tắt nhanh chóng.

Thiết bị này thường được sử dụng cho các dòng máy phát điện công suất lớn trên thị trường.

Diệt từ máy phát điện dùng chỉnh lưu có điều kiện

Trong trường hợp máy phát điện có chỉnh lưu, quá trình diệt từ được thực hiện khá đơn giản bằng cách chuyển hệ thống chỉnh lưu sang làm việc ở chế độ ngược lại. Nghĩa là máy sẽ tạo ra một điện áp kích thích ngược chiều với trị số cực đại. Lúc này dòng điện trong roto sẽ giảm đi nhanh chóng.

Quá trình này diễn ra tương tự thiết bị dập tắt hồ quang, khi hình thành nên một điện áp ngược chiều với điện áp ban đầu. Nếu dòng điện trong mạch đi qua trị số 0, các chỉnh lưu sẽ tự động hở mạch và làm giảm trừ trường.

cau-tao-diet-tu-may-phat-dien

Diệt từ máy phát điện dùng chỉnh lưu có điều kiện

Một số lưu ý khi diệt từ máy phát điện

Khi dừng tổ máy phát điện, rơle dừng máy sẽ giảm công suất vô công bằng cách tác động tới bộ điều chỉnh. Nếu bộ điều chỉnh bị tách ra khỏi quá trình làm việc, việc giảm tải cho máy cần được thực hiện bằng tay.

Việc diệt từ cho máy phát điện chỉ có thể thực hiện khi đã cắt máy đầu cực khoảng 8 giây, đủ thời gian để hình thành dập từ cho hệ thống máy phát chính.

Việc diệt từ máy phát điện sẽ được thực hiện bằng việc chuyển đổi các thyristor sang chế độ nghịch lưu. Khi đó, chế độ đảo xảy ra theo nhóm cường hành, mạch phát xung điều khiển sẽ được tách ra.

Sau khi diệt từ hoàn toàn, các khối cung cấp đảo chiều sẽ ngừng khởi động trong khoảng 10 giây. Việc kích thích sẽ lặp lại sau khoảng 3040 giây khi lệnh điều khiển diệt từ được diễn ra.

Như vậy là chúng tôi vừa chia sẻ xong những kiến thức liên quan đến bộ phận diệt từ máy phát điện. Hy vọng bài viết mang tới cho bạn những thông tin hữu ích về cấu tạo và cách vận hành máy phát điện hiện nay.

Bài viết liên quan